BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Yatırımcıların büyük bir çoğunluğu ABD hisse senetleri piyasasında olası bir borsa çöküşünden endişe duyuyor. MarketWatch yazarı Mark Hulbert’a göre bu boğa piyasası belirten bir durum. Zira çöküş anksiyetesi piyasalar için karşıt bir gösterge niteliğinde. Diğer bir deyişle borsalarda bir çöküş gerçekleşmeyeceğine yönelik yatırımcılarda oluşabilecek bir özgüven piyasalar için kötü bir işaret.
Yale Üniversitesi Profesörü Nobel Ödüllü İktisatçı Robert Shiller 2001 yılından bu yana her ay çöküş anksiyetesini yansıtabilecek nitelikte bir anket yayınlıyor. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, söz konusu çalışma hisse senetleri ile çöküş anksiyetesi arasındaki ilişkiyi gözler önüne serebilecek nitelikte. Ankette ise katılımcılara tek bir soru soruluyor: “ABD’de gelecek altı ayda 28 Ekim 1929 veya 19 Ekim 1987 gibi yıkıcı bir borsa çöküşü ihtimalinin gerçekleşme ihtimali hakkında ne düşünüyorsunuz?”
Shiller, bu olasılığın %10'dan az olduğuna inanan katılımcıların yüzdesini paylaşıyor. Son rakamlara göreyse bireysel yatırımcıların sadece %22,8'i bu olasılığın bu kadar düşük olduğuna inanıyor. 2001'den bu yana bu oranın daha da düştüğü diğer tek dönem, 2007-2009 arası ve 2011 ayı piyasalarının dibindeydi. Hulbert tüm bunların borsalar için boğa piyasası örnekleri olduğunu belirtiyor.
Hulbert çöküş anksiyetesinin yükselişe geçmesinin ekim ayına girmemizle alakalı olup olmayacağı sorusuna da cevap veriyor. Zira ABD borsa tarihindeki en kötü iki çöküş de ekim ayında gerçekleşmişti. Ancak borsa yazarına göre anket sonuçları daha genel bir tabloyu işaret ediyor. Zira ankette paylaşılan en son rakamlar 2001’den bu yana üç ekim ayı haricinde diğer hepsinden düşük.
Hulbert bu karşıt göstergenin gücünü takdir etmek için S&P 500 Endeksi’nin tarihsel istatistikleri ile Shiller’ın göstergesi arasında bağlantı kuruyor. Borsa yazarı endeksin reel getirisini borsalarda çöküş kaygısının en yüksek ve en düşük olduğu aylarla karşılaştırdı. Hulbert sonuçların istatistikçilerin bir modeli gerçek olup olmadığını değerlendirirken kullandıkları %95 güven düzeyini karşılayacak derecede anlamlı olduğunu belirtti.Bir borsa çöküşünün gerçek olasılığı
Shiller'in anketi, yatırımcıların bir çöküşün olasılığı hakkındaki öznel algısına odaklanıyor. Hulbert’a göre gerçek çöküş olasılığı ise çok daha düşük.
Borsa yazarı söz konusu düşüncesini Harvard Üniversitesi İktisat Profesörü Xavier Gabaix tarafından yapılan bir araştırmaya dayandırıyor. Gabaix ve ortak yazarları hem ABD'de hem de diğer ülkelerde onlarca yıllık borsa tarihini analiz etti ve bu çalışma sonucunda borsa çöküşlerinin uzun vadeli sıklığını tahmin eden bir formül ortaya çıktı. Formül, ilk yayınlandığından bu yana geçen yirmi yılda oldukça iyi çalışan bir gösterge haline geldi.
Gabaix, formüllerinin borsalarda önümüzdeki altı ay içerisinde bir günlük yüzde 22,6'lık bir düşüş olasılığının sadece %0,33 olduğunu gösterdiğini belirtiyor. Bu spesifik yüzdenin (%22,6) kullanılma sebebi ise Dow Jones Endeksi’nin 19 Ekim 1987’deki düşüş seviyesi olması.Bu oranın çok düşük olduğu göz önüne alındığında, Shiller'in anketinde bildirilen öznel olasılıkların nesnel gerçeklikten ziyade neredeyse tamamen yatırımcı duyarlılığının bir yansıması olduğunu görülüyor. Bu yüzden karşıt fikirli yatırımcılar mevcut yüksek düzeyde çöküş anksiyetesi hakkında endişelenmiyorlar ve bunun yerine endişelerin olumlu bir işaret olduğuna inanıyorlar.