BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Son 10 yılın en popüler yatırımı olan teknoloji hisseleri gelecekteki süreçte yerini emtia yatırımlarına bırakabilir. Rockefeller International Başkanı Ruchir Sharma Financial Times’taki yazısında teknoloji hisselerine olan yatırımların büyük bir bölümünün kâr getirmediğine dikkat çekti. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, Sharma bu süreçte enerji ve ham madde sektöründeki yatırımlarınsa sürekli değerine değer kattığına işaret ediyor. İşte Rockefeller yöneticisinin o yazısı:
“Teknoloji bu yıl hisse senedi piyasalarında en kötü performans gösteren grup olması ve metaller ve enerji gibi eski moda fiziksel emtiaların en iyi performansı göstermesi bir şeylerin işareti. Birçok yorumcu bu hamleleri, teknoloji gibi büyüme odaklı hisselerin zarar görmesine ve emtia gibi değer odaklı hisse senetlerinin desteklenmesine neden olacak faiz artışlarına ve şimdilerde de Ukrayna savaşının arzı bozacağı korkusuna bağlıyor.
Ama Rusya’nın Kiev’e yürüyüşünden çok uzun zaman öncesine dayanan daha temel bir şeyin etkileri hissedilmeye devam ediyor. Tarihsel olarak, teknoloji ve emtialar zıt döngüleri takip eder. Biri 10 yıl boyunca patlama yaptığında diğeri de zayıflar. Önceki büyük dönüş 2001'de geldi ve şimdi muhtemelen bir diğerinin ortasındayız.1920'lere kadar uzanan veriler, emtia hisselerinin 1950'lerde ve 1970'lerde baskın bir piyasa konumuna yükseldiğini ve 1980'de toplam ABD piyasa kapitalizasyonunun yaklaşık yüzde 60'ına ulaşarak zirve yaptığını gösteriyor. Bu süreçte teknoloji hisselerinin ağırlığı ise yaklaşık yüzde 20. Bunun üzerine teknoloji ve ilgili sektörlerin payı, emtiaların sadece yüzde 10'a düştüğü 2000 yılında Piyasa değerinin yüzde 50'sine yükseldi.
Bugüne gelelim: Dotcom balonu çöktükten sonra, teknolojinin payı yüzde 40'a geri yükseldi, ancak şimdilerde ise fazla abartılmış ve aşırı değerli konumlarıyla bir başka ani düşüş için hazır görünüyor. Enerji ve ham maddeler de dahil olmak üzere emtialar, ABD piyasa kapasitesinin ancak yüzde 5'i ile rekor bir düşük seviyeden yeni yükseliyor ve başka bir güçlü ralliye daha hazır görünüyor.
Pandemi yatırımcıların dijital ve sanal her şeye olan ilgisini fazlasıyla desteklemeden önce, işletmeler hala eski fiziksel yapı ve ekipman ekonomisine, yeni tip yazılım ve araştırma ve geliştirme ekonomisinden daha fazla yatırım yapıyordu. Ancak aradaki fark daralmaya başlamıştı. Son olarak geçen yıl, yeni tip ekonomiye yapılan yatırımlar ilk kez eski ekonomideki yatırımları geçti ve şimdilerde toplam sermaye harcamalarının yaklaşık yüzde 52'sini oluşturuyor.
Teknoloji çılgınlığı, yatırımcıların giderek daha olanaksız ve kârsız fikirlere para akıttıklarını fark ettiklerinde destek kaybetmeye eğilimlidir. ABD'de kârsız şirketlerin piyasa değeri şu anda 2,6 trilyon dolar ve bu şirketlerin yüzde 85'ini teknoloji şirketleri oluşturuyor.Son yükselişin fazla ileriye gittiğine dair işaretler, geçen yıl üç boyutlu bir "metaverse" olarak gelecekteki internet vizyonunun bilim kurgu alanından çıkıp manşetleri doldurmasıyla ortaya çıktı. 2021'in ortasında, şirketler tek bir çeyrekteki bilanço öngörülerinde "metaverse" kelimesini 1 yıl öncesine göre 100 kat daha fazla kullandı. Ekim ayında Facebook, bu dalgaya katılmayı umarak, adını Meta olarak değiştirdi.
Yatırımcıların beklentilerini daha yakından incelemeye başlamasıyla Meta'nın hisse senedi fiyatındaki geçen ay görülen ani düşüşün önce bile diğer birçok teknoloji hissesinde düşüşler kaydediliyordu. Yelpazenin diğer ucunda ise, evler, arabalar, kargo ve bunları inşa etmek ve güç sağlamak için gereken ham madde ve enerji fiyatları da dahil olmak üzere fiziksel olan her şeyin fiyatı yükseliyordu.
Genç “dijital dünyanın yerlilerinin” maddi olanlar birikimler yerine deneyimler için yaşayacağına dair bir zamanların modaya uygun düşüncesi silinmeye başladı. Dünya genelinde konut fiyatları geçen yıl genç alıcıların etkisiyle 1980'den bu yana en hızlı şekilde yükseldi. Görünüşe göre dijital dünyanın yerlileri de fiziksel barınaklara ihtiyaç duyuyor ve banliyölere taşındıklarında otomobillere ihtiyaç duyuyor. Y Kuşağı otomobillere olan yeni bir talep dalgası oluşturdu.
Somut mallar için talep özellikle emtia piyasası için erken oldu. Fiyatlardaki yukarı yönlü baskı özellikle geçici olması beklenen pandemi kaynaklı arz sıkıntısı ve tedarik zincirinin kırılması kaynaklı görünse de arzı sınırlayan tek faktör virüs değil.Yeşil siyaset, yeni petrol sahalarına, madenlere veya dökümhaneleri yatırım yapmak için modası geçmiş, hatta çirkin hale getirmiştir. Geçen yıl, emtia üretimine on yıllık en zayıf yatırımının gelmesinin ardından, enerji şirketleri 1988'den bu yana ilk kez yeni arza amortismana harcadıklarından daha az harcadılar. Aynı zamanda, daha yeşil bir ekonomi inşa etmek fosil yakıtlara ve bakır ve alüminyum gibi metallere olan talebi artırıyor. Elektrikli bir araç, bir benzinli aracın ihtiyaç duyduğunun üç katından daha fazla bakır gerektirir. Bir rüzgar enerjisi santrali, karada veya denizde olmasına bağlı olarak fosil yakıt öncüsünden üç ila 10 kat daha fazla bakır gerektirir.
Geçen yıl emtia ve teknoloji hisselerinin birlikte yükseldiği kısa ve anormal bir dönem yaşandı. Ancak geçen Kasım ayında, emtia hisseleri kırılma yaşamazken teknoloji hisseleri düşüşe geçti.
Dünya emtialara yeterince yatırım yapmazken, teknolojiye aşırı yatırım yapıyor ve ikisi arasındaki on yıllık döngülerin görüldüğü alternatif modeli kendini yeniden inşa ediyor. 2010'larda popüler bir slogan, data’nın yeni petrol olduğuydu. Şimdi "petrolün yeni data" olduğunu duymaya başlıyoruz.”
Kaynak: BORSAGUNDEM.COM