Togg’un seri üretiminin yapılacağı Gemlik Kampüsü, dün Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla açıldı.
Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (Togg) tarafından üretilen elektrikli araçlar, 2023 yılı Nisan ayında trafiğe çıkacak.
Nisan ayına kadar yurt içi pazar içinde sınırlı sayıda araç üretilecek ve fabrikada üretim kademeli olarak artacak.
18 Temmuz 2020 tarihinde temelleri atılan fabrika, 27 ayda tamamlandı. Başlangıçta yıllık 100 bin araçlık üretim kapasitesi olacak fabrikanın üretim kapasitesinin 2030 yılına kadar 1 milyon adete yükseltilmesi planlanıyor.
Togg’un 300 kilometre ve 500 kilometre menzilli C-SUV ve sedan modellerinin trafiğe çıkacağı tarihe kadar Türkiye genelinde 2 bin adet elektrik şarj istasyonlarının kurulması hedefleniyor.
Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu'nda (Togg), Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell, Zorlu Holding'in yüzde 19'ar, Türkiye Odalar Borsalar Birliği'nin (TOBB) yüzde 5 ortaklığı bulunuyor.
Togg’un motoru için Alman Bosch, bataryası için Çinli Siro, entegrasyonu için Alman Edag, şasi sistemi için İngiliz Mira, tasarımı için İtalyan Prinfarina ile çalışıldı.
BANTTAN İNDİ
Togg'un ilk akıllı cihazı C-SUV, seri üretim bandından indi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, seri üretim bandından inen kırmızı renkteki C-SUV ile tören alanına geldi.
Tören alanında yaptığı konuşmada Cumhuriyet’in 99. yılını kutlayan Erdoğan, “Anadolu topraklarını bizlere vatan yapan ecdadı, Milli Mücadele’nin kahramanlarını, Cumhuriyetimizin banisi Gazi Mustafa Kemal ile Büyük Millet Meclisimizin tüm mensuplarını rahmetle, şükranla yad ediyorum. Bu anlamlı günde, milletçe tek yürek olduğumuz böylesine tarihi bir açılışta buluşmamızı nasip eden Rabb’ime sonsuz hamd-ü senalar ediyorum. Evet, millet olmak demek; aynı vatanda hür bir şekilde yaşamak, farklılıkları ortak hayallerle birleştirmek, hüzünlerin üstesinden ortak sevinçlerle gelmek, hedeflere ortak çabalarla ulaşmak demektir. Millet olmak demek, tüm bu hasletler üzerinde ortak bir geleceğe yönelmek demektir.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasını şöyle sürdürdü:
* “Togg, ülkemizin güçlü yarınları için işte bu ortak hayali kurmanın tadını hepimize yaşatan projenin adıdır. Seri üretim bandından indirip sizlerin huzuruna çıkardığımız bu ilk araçla, 60 yıllık hayalin gerçeğe dönüşüne şahitlik ediyoruz. Bir tarafta kırmızı, bir tarafta beyaz. Ne anlama geldiğini herhalde anlıyorsunuz. Bayrakları bayrak yapan üstündeki kandır, toprak eğer uğrunda ölen varsa vatandır. Bunun için ‘Togg, Türkiye'nin, 85 milyonun ortak gururudur.’ diyoruz.
* Ülkemizin dört bir yanından ve dünyanın çeşitli yerlerinden Türkiye'nin yerli ve milli otomobili Togg’un başarısı için destek veren, dua eden herkese gönülden teşekkür ediyorum. ‘Bu bir memleket meselesidir.’ diyerek, bugünkü heyecanımıza ortak olan siyasi parti genel başkanlarına, milletvekillerine ve devletimizin her kademesinden arkadaşlarımıza, elbette en başta da aziz vatandaşlarımıza şükranlarımı sunuyorum.
* Togg’u seri üretim bandından indirmek için gecesini gündüzüne katan babayiğitlerimizi, teknisyenlerimizi, mühendislerimizi ve emekçilerimizi yürekten kutluyorum. Sizler, milletimizle birlikte Nuri Demirağ’ın, Nuri Killigil’in, Vecihi Hürkuş’un ve Şakir Zümre’nin mirasını da onurlandırdınız. Biliyorsunuz, dün Ankara’da Cumhuriyetimizin yeni asrına damga vuracak Türkiye Yüzyılı vizyonumuzun müjdesini milletimizle paylaştık. Türkiye Yüzyılı’nın ilk fotoğrafı da işte burada hizmete açtığımız tesistir, önünde durduğumuz araçtır.”
“BİZE KÜÇÜK DÜŞÜNMEK ASLA YAKIŞMAZ”
Erdoğan, Cumhuriyetin ilk yıllarına 1. Dünya Savaşı’nın tüm yükünü sırtlanmış, savaşlardan yorgun düşmüş, kaynakları tükenmiş bir ülke olarak girildiğini vurgulayarak, “O zor günlerde milli mücadele ruhuyla işine sarılan müteşebbislerimiz tüm imkansızlıklara rağmen çok önemli girişimler başlattılar. Bu heyecanla Ankara’da fişek, Kırıkkale’de çelik, Kayseri’de uçak fabrikaları kuruldu. Anadolu’da daha nice eserin temeli atıldı. Ancak, genç cumhuriyetin bu parlak girişimleri 2. Dünya Savaşıyla birlikte görünmez eller tarafından birer birer akamete uğratıldı.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:
* “Ne hazindir ki o fabrikalarda üretilen uçakların yerini kuluçka makineleri, imal edilen bombaların yerini ise soba boruları aldı. Kimi sinsice, kimi hoyratça yürütülen yıkımlarla insanımızın öz güvenini öyle bir kırdılar ki on yıllar boyunca üzerimize giydirilen deli gömleği misali içine sıkıştırıldığımız cendereden kurtulamadık. Ülkemizin son 20 yılı bize biçilen bu gömleği yırtmanın, özümüzdeki cevheri gömüldüğü yerden çıkarmanın mücadelesiyle geçti.
* Binlerce yıllık kadim bir devlet geleneğinin, 6 asır boyunca dünyayı yönetmiş bir cihan devletinin mirasçısı olarak bize yakışan da buydu. Çünkü biz tıptan mühendisliğe her alanda çıkarttığı icatlarla günümüz biliminin temellerini atmış, alimlerin, çağ açıp çağ kapatmış Fatihlerin, dünyayı değiştiren öncülerin torunlarıyız. Bunun için bize küçük düşünmek asla yakışmaz.”
“‘ÇILGIN TÜRKLER GELİYOR’ DİYECEKLER”
Türkiye’nin hedeflerinin büyük, vizyonunun geniş ve inancının tam olduğunu söyleyen Erdoğan, şunları kaydetti:
* “Güçlü olmanın ve güçlü kalmanın yolu ise kendi kendine yetebilmekten, namerde muhtaç kalmamaktan geçiyor. İşte biz bunun için her fırsatta ‘milli’ diyoruz, ‘yerli’ diyoruz. Milli teknoloji hamlemizin rehberliğinde savunma sanayinden otomotive, enerjiden sağlığa, her alanda elde ettiğimiz başarıları görüp de yüreği sevinçle dolmayan var mı? Atak ve Gökbey helikopterlerimizi, Anadolu savaş gemimizi, Hürkuş uçağımızı, Akıncı, Bayraktar, Anka insansız hava araçlarımızı, Tayfun füzemizi görüp de göğsü kabarmayan var mı? İşte Tayfun füzeleri atılmaya başladı. Yunan ne yapmaya başladı? Hemen televizyon yayınlarında, gazetelerinde, Tayfun onların gündemine girdi. Daha durun bakalım, daha bunun arkası gelecek. Şimdi Togg Avrupa’nın yollarına bütün bu modelleriyle girdiği zaman ciddi manada tutuşacaklar. Ne diyecekler? ‘Çılgın Türkler geliyor’ diyecekler.”
“TOGG DÜNYANIN BİRÇOK ÜLKESİNDE YOLLARI SÜSLEYECEK”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu:
“Altyapımızdaki asırlık ihmalleri gidermek için gece-gündüz çalıştık. Bilime, teknolojiye, araştırmaya, geliştirmeye öncelik tanıdık. Sanayimizi, tarımımızı, ihracatımızı geliştirdik. Ülkemizde 20 yılda adeta sıfırdan bir yenilikçilik ekosistemi kurduk. Teknopark sayımızı 2’den 96’ya, organize sanayi bölgelerimizin sayısını 192’den 344’e, buralardaki istihdamı 415 binden 2,5 milyona çıkardık. Siz, ‘Fabrika kurulmuyor’ diye ortalıkta dolaşanlara itibar etmeyin. Bugün Türk sanayicisi fabrika kuracak arsa bulmak için birbiriyle yarışıyor. Salgın, Avrupa ve Asya’daki tedarik zincirlerini sarsarken bizim sanayicimiz tüm dünyaya ihracat yapmakla meşguldü.
*Girişim ekosistemimiz geçen yıl 1,5 milyar doların üzerinde yatırım alarak tüm zamanların rekorunu kırdı. Dünyada teknolojinin ve girişimciliğin nerelere geldiğini görmek için 10 bin kilometre öteye gitmeye lüzum yok. Bunun için Türkiye’deki teknoparklara bakmanız, Türk girişimcilerini ziyaret etmeniz yeterli. Zaten dünyada nereye giderseniz gidin Türk markalarıyla karşılaşacaksınız. İnşallah Togg da önümüzdeki dönemde prestijli bir Türk markası olarak dünyanın birçok ülkesinde yolları süsleyecektir.”
Erdoğan, Avrupa’nın bir numaralı ticari araç üreticisi olan Türkiye’nin, dünyanın sayılı otomotiv ihracatçılarından da biri olduğunu, buna rağmen yerli ve milli bir otomobil markasına sahip olmamanın milletçe yüreklerini hep sızlattığını söyledi.
“FABRİKA İŞTE BURADA”
Erdoğan, şunları ifade etti:
“Ülkenin Cumhurbaşkanı olarak, ta Başbakanlığım döneminde hep babayiğitlere davet çıkardım. Çünkü biliyordum ki bu ülkede evelallah bu işi üstlenecek babayiğitler var. Sonunda oldu. Her çabamız gibi buna da dudak bükenler yok muydu? Vardı. Hatta daha da ileri gidip ‘Yerli otomobil üretmek intihardır.’ diyenleri gördüm. Ancak biz kararımızdan taviz vermeyerek bu projeyi hayata geçirecek babayiğitleri aramayı sürdürdük. Sağ olsunlar, ülkemizin önde gelen sanayi şirketleri bir araya gelerek, tüm birikim ve tecrübeleriyle yerli otomobil projemizi başlattılar. Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu öylesine tuttu ki baş harflerinden oluşan TOGG, markanın da ismi olarak gönüllerdeki yerini aldı.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:
“Hatırlarsanız, bugün banttan indirdiğimiz aracın ilk tanıtımında ‘Hani bunun fabrikası nerede?’ diyerek kendi akıllarınca alay edenler vardı. Burada, işte buyurun fabrika burada. Buradan, en başından beri projeyi boğmaya, değersizleştirmeye çalışanlara soruyorum; ‘Fabrika nerede?’ diyordunuz. Fabrika işte burada, Bursa Gemlik’te. Salgın şartlarına rağmen rekor hızla inşa edilen TOGG Gemlik Tesisi, onu da söyleyelim öğrensinler, 1,2 milyon metrekare arazi üzerinde 230 bin metrekare kapalı alana sahip bir eser olarak işte burada. Şimdi biraz daha açalım; bu tesiste araştırma geliştirme merkezi var, tasarım merkezi var, prototip geliştirme ve test merkezi var, strateji ve yönetim merkezi var. Biraz önce bizzat tecrübe ettiğim test pisti de var. Oradan geldim. Velhasıl burada otomobil üretmek için ihtiyaç duyulan her şey var. Ayrıca burası çevreye duyarlı, yeşil bir tesis, çevreci.”
“DEVRİN OTOMOBİLİNDE BAŞARILI OLAMADILAR, OLAMAYACAKLAR”
Fikri ve sınai mülkiyet hakları yüzde 100 Türkiye’ye ait milli bir proje olan Togg’un üretiminde Anadolu’nun dört bir tarafındaki KOBİ’lerin, tedarikçilerin de yer aldığına dikkati çeken Erdoğan, şunları kaydetti:
“TOGG Gemlik Kampüsü tam kapasiteye ulaştığında, burada her yıl 175 bin araç üretilirken, 4 bin 300 kişiye doğrudan, 20 bin kişiye dolaylı istihdam sağlanacaktır. Burada 2030’a kadar üretilecek 1 milyon adet araçla milli gelirimize 50 milyar dolardan, cari açığın azaltılmasına 7 milyar dolardan fazla katkı sağlayacağız. Buna rağmen hala Togg’a kulp takmaya çalışanlar elbette çıkıyor. Ama bunların hem bir marka oluşturma vizyonundan hem de küresel rekabetin nasıl işlediğinden habersiz cühela takımı olduğunu da iyi biliyoruz. Asırlık otomobil firmalarının pek çok parçasının Türkiye’de üretildiğini bilmeyenlere bunları anlatmak beyhude bir çabadır.
*Biz sorumluluğumuzun ifası olarak üzerimize düşenleri yapıyor, gerisini milletimize bırakıyoruz. Milletimiz kimi takdir edeceğini, kimi tekdir edeceğini gayet iyi bilir. Hala ‘Yapamazsınız, üretemezsiniz’ diyenler varsa şu otomobillere iyi baksınlar. Bundan 60 yıl önce Devrim otomobilini engelleyenler, hamdolsun devrin otomobilinde başarılı olamadılar, olamayacaklar. Şimdi ne diyorlar? ‘Bunu kim alacak? Satamazsınız.’ Şimdi bunu söylemeye başladılar. İnşallah bunun cevabını da onlara başta şahsım olmak üzere milletimiz verecek.”
Erdoğan, konuşmasında, Togg’un onaylı ilk seri üretim aracını satın alma siparişini firmaya tekrar iletti. Üretim bandını gezerken farklı renklerdeki otomobilleri gördüklerini dile getiren Erdoğan, “Maşallah, her biri ayrı güzel. Tabii alacağımız otomobilin rengine refikam Emine Hanım, istişare edeceğiz, kararı ondan sonra vereceğiz.” dedi.
BANKALARA ÇAĞRI YAPTI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, milletin Togg’a büyük teveccüh göstereceğinden şüphe duymadığını ifade ederek, “Buradan tüm kamu ve özel sektör bankalarımızın yöneticilerine, vatandaşımızın Togg’u rahatlıkla satın alabilmesi için ellerini taşın altına koyma çağrısında bulunuyorum. Madem bu araca ‘Türkiye’nin otomobili’ diyoruz, öyleyse hep birlikte bunun gereğini yapalım” diye konuştu.
Elektrikli otomobillerin, tüm dünya gibi kendilerinin de yeni tanıştığı teknolojilerden biri olduğunu kaydeden Erdoğan, arabayı kullanırken gürültü ve ses olmadığını, gayet sakin, sükunetle yola devam edildiğini, aracın hızlı da olduğunu ve bu kadar huzur içinde otomobil kullanmanın bütün alıcıları rahatlatacağını söyledi.
“TOGG 1000 HIZLI ŞARJ CİHAZINI HİZMETE SUNUYOR”
Vatandaşların Togg’la ilgili merak ettiği hususların olduğunu, bunlardan en önemlisi olan batarya ve şarj istasyonları konusuna açıklık getirmek istediğini belirten Erdoğan, “Togg lityum-iyon bataryaların ülkemizde üretimi noktasında dünyanın önde gelen şirketlerinden biriyle anlaştık. Hemen Togg tesisinin yanındaki 609 bin metrekarelik arazide inşa edilecek batarya fabrikasının temelini yakında atıyoruz. Savunma Bakanı’mız tabii buna hazır olursa işi bir an önce bitiririz. Tamam, asker selamını verdi. Mesele bitmiştir.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:
“Togg, işte hedefe giden yolda lokomotiflik yapıyor. Kardeşlerim, lokomotif nereye giderse, unutmayın vagonlar da oraya gider. Elektrikli araç yatırımları konusunda global firmaların ülkemize yoğun bir ilgisi var. Şarj altyapısının yaygınlaştırılması amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın desteğiyle 81 ilin tamamında 1500’ün üzerinde hızlı şarj ünitesi kuracak bir projeyi hayata geçiriyoruz. Bu çerçevede 54 şirkete elektrikli araç şarj istasyonu işletme lisansı verdik. Togg da kendi markası Trugo’yla 81 ilimizdeki 600’den fazla noktada 1000 adet hızlı şarj cihazını hizmete sunuyor.”
ÖN SATIŞ ŞUBAT AYINDA
Erdoğan, “Bugün seri üretim bandından çıkan araçların test ve sertifikasyon süreçleri hemen başlıyor. Togg Avrupa yollarının da tozunu attıracağı için o pazarlarda aranan teknik, yeterlilik belgesine sahip olacak. Dolayısıyla Togg’u inşallah 2023’ün ilk çeyreğinin sonunda yollarımızda göreceğiz.” dedi.
Erdoğan, diğer bir konunun da vatandaşların Togg’a nasıl sahip olabilecekleri olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“Bu soruya da TOGG’un ticari sırlarını açığa vermeden şöyle cevap veriyorum. Yeni nesil bir girişim olan Togg, aracısız bir şekilde vatandaşlarımızla buluşacak. Tıpkı diğer yeni nesil araç üreticileri gibi Togg’da satış işini dijital ve fiziksel deneyimi birleştirerek çözmeye karar verdik. Vatandaşlarımız Togg siparişlerini şubatta başlayacak ön satışla birlikte verebilecekler. Ön satış ve sipariş şartları vakti geldiğinde şirket tarafından açıklanacaktır. En çok merak edilen konulardan biri de aracın fiyatı ne olacak?
*Togg’un fiyatının piyasa şartlarında rekabetçiliğini sağlayacak şekilde tespit edileceğine babayiğitlerle beraber karar vereceğiz. Önümüzdeki senenin mart ayı sonunda pazara çıkacak bir ürünün fiyatının bugünden ilanı zaten hem doğru hem de mümkün değildir. Sanıyorum ön satışın başlayacağı şubat ayında Togg’un fiyatı da açıklanacaktır. Hiç telaşa gerek yok.”
“YAŞASIN CUMHURİYET”
Erdoğan, “Bizim çocukluğumuz ve gençliğimiz okullarda Cumhuriyet’in nasıl imkansızlıklar içinde kurulduğunu dinlemekle geçti. Üzerinde yamalı kıyafetleri, ayaklarında yırtık çarıkları, ellerinde ‘Cumhuriyeti biz böyle kazandık’ pankartıyla, Cumhuriyet’in kuruluşunu kutlayan vatandaşlarımızın görüntülerini unutmadık. Ülkemiz artık Cumhuriyetimizin kuruluş yıl dönümlerini Marmaray’ın, İstanbul Havalimanı’nın, Togg tesisinin açılış törenleriyle kutlayacak bir seviyeye geldi. Bugün Togg gibi asırlık bir projeyi hayata geçirirken bir kez daha ve tüm kalbimizle ‘Yaşasın Cumhuriyet’ diyoruz” diye konuştu.
Konuşmanın ardından Yahya isimli bir çocuk, kendisinin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Togg’un içinde yer aldığı bir fotoğrafı Erdoğan’a hediye etti.
Tören sonunda Bakan Varank, Hisarcıklıoğlu ve Togg paydaşları, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ilk siparişine ilişkin NFT ve Togg’un bütün renklerinin yer aldığı minyatürlerini hediye etti.
Hisarcıklıoğlu, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde sergilenmek üzere banttan ilk inen Togg’un anahtarını Erdoğan’a takdim etti.
Tören, Diyanet İşleri Başkanı Erbaş’ın duasıyla sona erdi.
BASIN TOPLANTISI DÜZENLENDİ
Togg Gemlik Kampüsü’nün açılışının ardından proje ortakları Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu, Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Zorlu, Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı ve Turkcell Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Aksu, basın toplantısı düzenledi.
“ORTAKLAR OLARAK ÇOK MUTLUYUZ”
Türkiye’de bir ilki denediklerini belirten Hisarcıklıoğlu, “2017’de başladığımız süreçte bugün, belli bir noktaya gelmiş olmaktan dolayı ortaklar olarak çok mutluyuz. Türkiye’de bir ilki denedik. Sanayi şirketlerinde böyle çoklu ortaklık, hepsi de kendi alanında dev olan arkadaşlarımız. Bu arkadaşlarımız projeye inandılar. Baştan beri yılmadan 5 senedir bu zorluklara rağmen yılmadan devam ettiler. Kendilerine teşekkür ediyorum. Togg, nasıl ki Türkiye’nin ilk arabasıysa, her şeyi bize ait olan bir arabaysa, bu ortaklık da Türkiye’de diğer şirketlerimize bir rol model olur diyorum. Paylaşarak, birlikte, hepimiz birbirimizden güç alarak, hepimiz birbirimizin eksik olduğu tarafı tamamlayarak, bu ortaklıkta bir başarıya ulaştık. Bu birliktelik rahmeti de getirdi. Yakında inşallah satışta da hep beraber bunu göreceğiz” dedi.
“BU ANI YAŞAMAK VARMIŞ”
Fuat Tosyalı da şunları söyledi:
“Geçtiğimiz yıl BMC’yi satın alarak taşıt endüstrisine girdik. Kaderin cilvesidir ki, Togg ilk kurulurken ısrarla bu yatırıma girmem teklif edilmişti. Ben, ‘Biz demir- çelik üreticisiyiz. Taşıt endüstrisi bize uzak’ deyip uzak durmuştum ama demek ki bu anı yaşamak varmış. İçimden hep bunu düşünüyorum. Tabii bu anı yaşamak, muazzam bir eserle karşınızda olmak, ayrıca da, yine milli tankımızı inşallah gelecek yıl üretip, hizmete vereceğiz. Bununla beraber yine savunma sanayinde çok güzel sürprizlerimiz var. Büyük yatırımlarımız var. Sessiz sedasız bunları kuvvetlerimizin hizmetine veriyoruz.”
Projeye katıldığı için mutlu olduğu belirten Ahmet Zorlu ise “5 sene önce projeye evet demeseydik bugün geç kalmış olacaktık. İyi ki bu projeye başlamışız. 2 senede baba yiğitler böyle bir tesisi yarattı. O yüzden mutluyum” dedi.
Tuncay Özilhan da elektrikli araca inandıklarını belirterek, “Geleceğin, değişimin, dönüşümün başındayız. Bizi zor bir süreç bekliyor. Öncelikle Türkiye’de başarılı olmalıyız ki, ihracatta da başaralı olalım” diye konuştu.
Bülent Aksu ise yerli ve milli bir hayalin doğuşuna şahitlik ettiklerini belirterek, bu projede heyecanlı olduğunu söyledi.