Bu alımların hisseleri stabilize etmesinin ötesinde yatırımcı cephesinde de çok ciddi psikolojik etkileri olduğunu unutmamak gerekiyor. Dünya'dan Barış Erkaya'nın analizine göre borsa yatırımcısı açısından Borsa İstanbul’un anlamı konusunda olması gerekeni hep konuşuyoruz: Geleceğine güvenilen bir şirkete yatırım yapabilme yani ortak olabilme fırsatı veren hisse senedi alım satım platformu. Üstelik de eğer ana hissedar değilseniz şirketin yönetimiyle ilgili bir sorumluluğunuz da yok. Tek bakmanız gereken, bugüne kadarki başarısına bakıp hissesini aldığınız şirketin bundan sonra da aynı başarıyla yönetilip yönetilemeyeceğine ilişkin beklentinizi ortaya koymak, temettü yatırımcısı iseniz düzenli temettü verip vermediğini, bundan sonra da vermeye devam edip etmeyeceğine ilişkin beklentileri belirlemek, büyüme yatırımcısı iseniz ortağı olduğunuz şirketin hızlı büyümesine ve dolayısıyla da fiyatının artışının sürüp sürmeyeceğine ilişkin analizlerinizi yapmak. Sonra da arkanıza yaslanıp son birkaç haftadır borsada yaşanan akıl dışı gelişmeleri tebessümle seyretmek.KÜÇÜK YATIRIMCI İLE PATRON ARASINDAKİ FARKFakat eğer borsada hissesine yatırım yapılan bir şirketin ana hissedarıysanız sorumluluk bundan misli misli fazla. Siz, son yaşananları arkanıza yaslanıp izleyemezsiniz. Çünkü sizin hisse senetlerinize yatırım yapan çeşit çeşit yatırımcı vardır. Bunlardan bazıları ucuzdan hisse alıp satmak niyetiyle yatırım yapanlar da olabilir, temettü yatırımcısı da, büyüme yatırımcısı da. Yani hisse senetlerinizin piyasada yaşanan manipülatif hareketlere alet edilip edilmediğini kontrol etmek de yükümlülükleriniz arasındadır. Hele hele Borsa İstanbul’un en büyük ve endeks üzerinde ağırlığı en yüksek hisse senetleri sizin şirketlerinize ait hisse senetleriyse. Bu nedenle son yaşanan düşüşte aslında borsa şirketlerinin patronları da ciddi bir sınav veriyor. Bazı şirketlerin ana hissedarları piyasada yaşanan dalgalanmalara çok hızlı reaksiyon vererek şirketlerinin piyasa değeri üzerindeki dalgalanmalara her kademede yanıt verip yatırımcılara, “Merak etmeyin, biz buradayız ve bu yaşanan aşırı dalgalanmalardan zarar görmemeniz için hızla harekete geçtik” mesajı verdi.ALIM TARAFINDA BOY GÖSTEREN PATRONLARFakat biz konunun pozitif tarafını biraz inceleyelim. Yani bankacılık hisseleri tavan tavan yükselirken yükselmemesine rağmen banka taban taban düşerken değer kaybeden şirketlerde gerçekleşen ana hissedar, yani patron alımlarına. Daha da özeti, küçük hissedarıyla aynı tarafta olan patronlara. Borsa İstanbul’da banka hisseleriyle yaşanan endeks yükselişinin durduğu ve tüm piyasanın tersine döndüğü, ardından sert dalgalanmaların yaşandığı 13 Eylül 2022- 23 Eylül 2022 arasındaki dönemde yaşanan tüm hisse alım işlemlerini tek tek inceledik. Halka arz sonrası piyasa yapıcılığı işlemleri dışında ana hissedarlar tarafından yapılan alım işlemlerinin sayısı 72. Bu işlemler toplam 28 adet şirketin hisselerinde gerçekleşti. Ana hissedarlar (kendi şirketlerinin hisseleri veya iştiraklerinin hisselerinde olmak üzere) bu 28 hissede toplam 72 işlemde 329 milyon TL’lik geri alım işlemi yaptı.EN GÜÇLÜ ALIM SABANCI HOLDİNG’DEPeki en çok alım hangi hisselerde görüldü? Sabancı Holding’te yapılan geri alımların tutarı 13-19 Eylül arasında 26.60-28.33 TL fiyat aralıklarında 78 milyon TL’yi buldu. Onu Halkbank hisse senedinde yapılan geri alım izledi. Tek günde 8.1877 TL ortalama fiyatla 8.5 milyon adet hisse geri alımıyla toplam geri alım tutarı 79 milyon TL’ye yaklaştı. Panora GYO’da gerçekleşen ana hissedar, yönetici alımları 3 işlemde (19.81-23.12 TL aralığından) 52 milyon TL’lik toplam tutara ulaştı. İş Bankası C hisselerindeki ana hissedar alımları ise yine tek günde 8-8.19 TL fiyat aralığından 40 milyon TL’nin üzerindeydi. Net Holding’te Kerem Tibuk’un bilindik alımları dalgalı piyasada da sürdü ve 2 ayrı günde 17 milyon TL’ye ulaştı. Şişecam’da 14 Eylül’de gerçekleşen geri alımların tutarı 14 milyon TL, Lider Turizm’de ise neredeyse her gün yapılan alımlara 13.2 milyon TL, yine MLP sağlıkta 7 işlem gününde yapılan alımlarla 9.7 milyon TL geri alım tutarları gördük.FARKLI TARZLARDAKİ PATRON ALIMLARIGörüldüğü üzere tahtalara patron destekleri bazı hisselerde satışların yoğunlaştığı kilit seanslarda tek günde gerçekleşirken bazı hisselerde birkaç gün, bazı hisselerde ise neredeyse her kademeden gerçekleşti. Bu aslında bir hisse senedinin tahtası açısından çok önemli bir detay. Her üç türdeki işlemlerin de o hisse senetlerindeki satıcılara da alıcılara da verdiği çok önemli mesajlar var. Tek seferde güçlü geri alımların satıcılar veya VİOP’ta açığa işlem yapanlar tarafına verdiği güçlü mesaj, her an güçlü bir alımla işleri tersine döndürebileceği mesajı. Aralıklarla yapılan güçlü alımlar ise hisse senetlerindeki alış-satış dengesinde alıcılar tarafına cesaret verici bir etki yaratıyor. Bu da açıklamanın gelmesiyle ertesi seans veya ertesi gün, hisse senedinde alım veya satım yapacaklar açısında karar verme konusunda önemli bir etki doğuruyor. Neredeyse her gün yapılan istikrarlı alımlar ise hisse senetlerinin seans içerisinde sürekli olarak destek bulmasını sağlayarak düşen bir piyasada o hisse senedinin yatırımcılarına uzun vadeli de cesaret verici bir detay olarak öne çıkıyor.BAZI ŞİRKET HİSSEDARLARI PİYASA DÜŞERKEN DE SATTIBazıları ise sınıfta kaldı. Bırakın daha önceden aldığı hisse satış kararlarını en azından bu sert piyasa hareketleri sırasında ertelemeyi, ani hisse satış kararlarıyla satış yapanlar da oldu. Bazıları ise uzun süredir zaten yaptıkları hisse satışlarına pek de istifini bozmadan devam etti. Fakat diğer bazı ana hissedarlar, satış miktarı açısından hedef koydukları takvimde “pause" tuşuna basarak satışlarına ara verdi. Bu da en azından bu şirketlerin borsa yatırımcıları açısından önemli bir güven göstergesi olarak algılanabilecek türden bir duruş.MARGÜN’DE 9 GÜNÜN 9’UNDA DA PATRON ALIMIBu açıdan ana hissedarların en sık piyasada görüldüğü hisselere bakmak gerekirse 13 Eylül-23 Eylül arasındaki 9 işlem gününün 9’unda da piyasada patronların alıcı olarak bulunduğu Margün Enerji (Esenboğa Elektrik) kuşkusuz en dikkat çekeni.Esenboğa Elektrik, bir yandan Margün Enerji’de alım yaparken diğer yandan Esenboğa Elektrik’te de 3 işlem gününde 3.2 milyon TL’lik geri alım yaptı. Ana hissedarlar, dalgalanmanın sürdüğü 9 işlem gününün yedisinde Lider Turizm, MLP Sağlık ve Verusa Holding'te tahtalarda alım tarafında destek olurken görüldü. Gedik Yatırım’da 5 işlem gününde, Gezinomi’de, Panora GYO’da, QUO Granite’te Sabancı Holding’te ise 3 işlem gününde patronların veya yöneticilerin geri alımlarını gördük.