Danıştay 6’ncı Daire, Alman otomobil devi Volkswagen’in yatırım yapacağını açıklayıp vazgeçtiği, ardından da başta Koç Holding olmak üzere yerli ve yabancı çok sayıda şirketin yatırım planladığı, 517 taşınmaza ilişkin Cumhurbaşkanlığı’nın “acele kamulaştırma” kararını iptal etti.
Manisa Organize Sanayi Bölgesi (OSB) alanına ilişkin 5 Kasım 2020 tarihinde dikkat çeken bir karar alındı. Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararına göre, OSB’ye ilave yatırım sağlanması ve geliştirilmesi gerekçe gösterilerek; Yunusemre ,lçesindeki tam 3 milyon 364 bin 207 metrekare büyüklüğündeki 517 taşınmazın ‘acele kamulaştırılması’ kararı verildi.
Avukat Ömer Talha Oğan, 9 Aralık 2020 tarihinde “Acele kamulaştırmanın iptali” talebiyle, bölgede taşınmazı bulunan ve toplamda 200 parsele sahip 81 yurttaş adına konuyu yargıya taşıdı. Ancak Danıştay 6’ncı Daire, 23 Aralık 2020 tarihinde oybirliğiyle “kamulaştıramaya giren her parselin ayrı ayrı dava açması gerektiğini” belirterek davada ret kararı verdi.
Bunun üzerine geçen yıl 5 Mart tarihinde dört taşınmaz sahibi için Danıştay’a ayrı ayrı üç dava açıldı. 6’ncı Daire’nin aldığı karara yapılan itiraz sonrası ise Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, hükmü oyçokluğuyla alınan kararla onadı. 27 Eylül 2021 tarihli karara, Başkan dâhil dört üye karşı oy kullanarak, “proje bütünlüğü gereği acele kamulaştırmaya iptal davasının tek dilekçe ile toplu bir şekilde açılabileceğine” dair görüş? bildirdi. Ret kararı daha sonra Anayasa Mahkemesi’ne taşındı.
DÖVİZ ARTTI GEREKÇESİ
Süreç devam ederken Manisa OSB adına kamulaştırma sürecini yürüten Manisa Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı (YİKOB) 15 Ekim 2021’de acele kamulaştırma bedellerinin tespiti davası açtı. Yerel mahkemenin aldığı karar uyarınca, her parsele dair bedel tespiti yapılması için bilirkişilerce keşif ve tutar tespiti gerçekleştirildi. Sonrasında da mahkeme, ödeme yapma sorumluluğu Manisa OSB yükümlülüğünde olsa da Manisa YİKOB’a bedellerin yurttaşların hesabına yatırılması için 10 günlük süre verildi.
İdare’nin kamulaştırma bedellerini yurttaşlara göndermesi beklenirken mahkemeye ödemenin yapılamayacağı bildirildi:
“Güncel durumda döviz kurlarındaki kırılganlık ve piyasa koşullarındaki değişkenlikler, öngörülemeyen ekonomik dalgalanma ile birlikte dosya konusu taşınmazın bedelinin bilirkişilerce son derece yüksek belirlenmesi, huzurdaki dosya ile birlikte toplam 517 adet acele kamulaştırma dosyası ikame edilmesi ve depo sürelerinin oldukça kısa olması depo kararlarının yerine getirilmesini mümkün kılmadığından huzurdaki dosya kapsamında depo kararının yerine getirilemeyeceği…”
‘ACELELİK DURUM YOK’
BirGün’den Uğur Şahin’in haberine göre mahkemeye sunulan bu beyanın üzerine yerel mahkemeler acele kamulaştırma dosyalarını düşürdü.
Danıştay 6’ncı Daire de ayrı ayrı açılan davalarda, dört parsele dair acele kamulaştırma kararının iptaline karar verdi. Cumhurbaşkanlığı ile Manisa YİKOB’un ‘davalı’ olduğu dosyada, yurttaşa ödeme yapılamaması sebebiyle “acelelik halinin olmadığına” dikkat çekildi:
“Davaya konu parsel[in] sayılı taşınmazın depo kararının yerine getirilemeyeceği yönünde dilekçe verildiği, davaya konu taşınmazın acele kamulaştırılması amacıyla el konulması için, tespit edilen bedelin ödenmediği gerekçesiyle anılan Mahkeme tarafından el koyma talebinin usulden reddine karar verildiği anlaşıldığından, davaya konu taşınmaz için 2942 sayılı Kanunun 27. maddesinin uygulanmasını gerektiren acelelik halinin bulunmadığı sonucuna varıldığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.”
