Eyüpsultan’da ehliyetsiz şekilde karıştığı kaza sonucunda bir çocuk babası Murat Acı’nın ölümüne ve arkadaşlarının yaralanmasına neden olan Timur Cihantimur’un olay yerinden ve ardından ülkeden kaçması, bazı soru işaretlerine neden oldu.
HALKIN SİNİR UÇLARINA BASAN KAÇIŞ SÜRECİKimse olmasını istemez ama trafik kazası ve sonucunda yaşanan ölüm ve yaralanmalar hayatın bir gerçeğidir. Bazen buna neden olan kişi ehliyetsiz de olabilir. Tüm bunların hukukumuzda bir karşılığı vardır. Benzer olaylar ülkenin her tarafında hemen her gün yaşanmaktadır.
Anne Eylem Tok’un olay yerinde ve sonrasında gösterdiği insani sınırları zorlayacak şekildeki tavırlar bu olayın kamuoyu gündeminde kalmasına yol açtı. Türkiye’de hiç hukuk ve adalet yokmuş gibi tuhaf bahanelerin ardına sığınarak kılıf uydurmaya çalıştığı bu kaçış sürecinde maalesef ki başarılı olmuş görünüyor. Kamuoyunun ve daha da ötesi kamu görevlilerinin adeta gözünün içine baka baka oğlunu Mısır aktarmalı olarak vatanı olan ABD’ye kaçırmayı başardı! Üstelik mağdurlar ve kamuoyunun sinir uçlarına basa basa!
ANNENİN PEŞİNDEN SÜRÜKLEDİĞİ ÇOCUKErişkin olmadığı halde lüks otomobiller kullanabilecek ve lüks bir hayat sürecek imkânlara sahip olan Timur’un adalet ve hukuk bilincinin, değişik düşüncelere sahip olan annesi tarafından tahrip edildiği açıktır. Bir aile reisinin ölümü ile sonuçlanan yaptığı eylemin sorumluluğunu almayı bırakın, muhtemelen neler yaşandığının bile farkında değildir?
Yaptığı açıklamalarla sağlıklı düşünemediği açıkça belli olan anne Eylem Tok’un çocuğunu maceraya sürüklediği çok açıktır. Çocuğun velayetinin tutarsız ve sorumsuz davranışlar sergileyen annesinden ve hatta babasından acilen alınması seçeneği gündeme gelmelidir.
NASIL KAÇABİLDİLER?Ölümlü bir trafik kazasının ardından adli makamlar tarafından olayla ilgili bilgilerin toparlanması zaman alabilir. O yüzden, olayın firari faili olan Timur ile suçunun iştirakçisi annesi Eylem Tok’un çok kısa bir sürede yurt dışına kaçabilmiş olması bir şekilde mazur görülebilir. Ancak yine de sistemin neden işlemediği ve neden anında tedbir alınmadığı sorgulanmalıdır. Ama yine de buradaki gecikmenin “kabul edilebilir” sınırlar içinde olduğunu her hâlükârda değerlendirmek gerekir.
Daha havadayken Mısır’a gittikleri tesbit edilen firari şahısların bu ülkeye girerken neden yakalanamadıkları ve oradan yine başka bir pasaport kontrolünden geçerek nasıl ABD’ye gitme fırsatı bulabildikleri esas meseledir.
KIRMIZI BÜLTEN DEĞİL DİFÜZYONBirçok ülke ile kolluk özelinde yardımlaşma imkânı mevcuttur. Mısır makamları ile anında irtibata geçilerek haklarında yakalama kararı çıkarılmış olan firarilerin yakalanması sağlanabilirdi. Bire bir ilişkilerin kurulmadığı durumlarda da İnterpol kanalları üzerinden acil Difüzyon belgesi düzenlenerek yine o kişiler yakalanabilirdi. Adli dosya akabinde diplomatik kanallardan gönderilirdi.
Kırmızı Bülten İnterpol içinde çeşitli prosedürleri olan daha uzun bir süreçtir. “Uluslararası yakalama müzekkeresi” olarak İnterpol’e bağlı tüm ülkelerde infaz edilmek zorundadır. Difüzyon ise kişinin bulunduğu öğrenilen ülke ile doğrudan irtibata geçmeyi mümkün kılan daha pratik bir süreçtir. Bu olay özelinde Mısır’a kaçtıkları belli olan anne ve oğul için Difüzyon seçeneğine neden başvurulmadığı netliğe kavuşturulmalıdır.
ŞİMDİ NE OLACAK?Annesinin durumunu bilmiyoruz ama ABD vatandaşı olan Timur’un hiçbir şart altında artık ABD’den Türkiye’ye iade edilmesi mümkün değildir. Burada iki seçenekten birisi gündeme gelecektir:
Gıyabında yargılama: Sanıklar Türkiye’de haklarında açılacak dava sonrasında gıyaplarında yargılanırlar. Yasal temsilcileri aracılığıyla veya uzaktan bağlantı ile savunmalarını yapabilirler.
ABD’de yargılama: Timur ABD vatandaşı olduğu için dosyasının ABD’ye iletilerek oradaki mahkemelerde yargılanması bir başka seçenektir. ABD’de yargılansalar dahi alacakları cezanın üst sınırı Türk ceza hukukunun ön gördüğü cezadan fazla olamayacaktır. Ancak hüküm giymeleri durumunda infaz hukuku açısından ABD’deki süreç anne – oğul açısından daha sıkıntılı olabilecektir. Anne Eylem Tok eğer ABD vatandaşı değilse onun iadesi söz konusu olabilir.
